Levende en betekenisvolle democratie

Levende en betekenisvolle democratie

Democratie gaat er in essentie om dat we met elkaar, voor elkaar en met gelijke stem bepalen wat er moet gebeuren rond zaken die ons aangaan.

Democratisch handelen: in de raad én op straat

De democratie is van ons allemaal. Deze is van betekenis in de raadzaal en voor het gemeentebestuur (“Democratie tot in de raad”). Democratie is ook van belang voor hoe we onderling met elkaar omgaan in de samenleving, in wijken, buurten, onze straat en zelfs het huishouden (“Democratie op straat”). Als bewoners gezamenlijk het groenonderhoud doen – wie bepaalt dan wat er moet gebeuren? Hoe betrekt een initiatiefnemer andere belanghebbenden die door zijn of haar initiatief geraakt worden?

Rictinggevende vragen:

• Wat zijn zaken waar je als gemeenteraad over wilt gaan? Wat zijn zaken voor de representatieve democratie? Wat maakt dat dit zo is?
• Wat zijn zaken waar initiatiefnemers en andere belanghebbenden gezamenlijk over kunnen gaan? Wat zijn zaken waar bewoners onderling kunnen bepalen wat er moet gebeuren? Wat maakt dat dit zo is?
• Hoe kunnen burgers op een goede en zinvolle manier invloed uitoefenen op de besluitvorming door de gemeenteraad?
• Hoe kun je stimuleren dat de democratie ook levendig is op straat – in het onderlinge samenspel tussen bewoners en tussen initiatiefnemers en andere belanghebbenden?
• Is het juist dat partijen die met eigen inzet en middelen bijdragen aan publieke zaken, ook meer invloed hebben dan diegenen die dat niet doen? Wanneer wel? Wanneer niet?
• Hoe richt je het proces in zodat besluitvorming zo democratisch mogelijk is?
• Hoe betrek je mensen die hun stem niet kunnen of niet durven te laten horen?
• Hoe zorg je ervoor dat de uitkomst van een democratisch proces ook gesteund én nagevolgd wordt?

Wat doe je wel en wat doe je liever niet om een levende en betekenisvolle democratie te realiseren?

Levendige en betekenisvolle democratie: wat doe je wel en wat doe je liever niet?

• Bewaak en waar mogelijk borg een goed proces van belangenafweging.
  • Niet elk belang is goed vertegenwoordigd. Niet alle belanghebbenden zijn even goed georganiseerd.
  • Stimuleer en organiseer dat alle belanghebbenden ook een podium krijgen om van zich te laten horen en zich te laten gelden.
  • Behartig met name ook die belangen die niet door belanghebbenden verwoord kunnen worden.

• Maak duidelijk waar mensen hun zorgen kwijt kunnen. Geef een stem aan bewoners die zich niet melden – of niet laten horen. Zwijgende minderheid, tegenstanders of juist de voorstanders.

• Neem ook alle negatieve reacties en emoties serieus, maar geef wel zelf het goede voorbeeld.

• Luister goed naar de onderliggende belangen en zorgen van mensen.

• Houd rekening met de belangen van minderheden.

• Goed luisteren, betekent niet dat je iedereen zijn zin kunt geven. Niet je zin krijgen, betekent niet dat er niet goed naar je geluisterd is. Zorg dat dit voor iedereen helder is en maak dit onderdeel van een stukje opvoeding. (“Democratische opvoeding”)

• Spreek vanuit de menselijke maat. Ga een dialoog aan met bewoners – of deze nu blij, bang, boos of bezorgd zijn. Spreek van mens tot mens.

• Kies als initiatiefnemer voor werkvormen en instrumenten om goed zicht te krijgen op verschillende belangen rond je initiatief, zoals:
  • Enquête.
  • Organiseren van ontmoetingen.
  • Actief mensen aanspreken/ 'Er op af'.
  • Communiceren over je initiatief en mensen uitnodigen te reageren, bijvoorbeeld via sociale media en websites.
  • Organiseren van bemiddeling of mediation als je er niet uitkomt met andere belanghebbenden - eventueel met hulp van de gemeente.

• Kies als gemeente eigen positie als hoeder van het algemeen belang. Houd je eigen verantwoordelijkheid en laat ook zien of horen dat je daarvoor staat.